Cette semaine encore, un fragment italien a été vendu aux enchère.
Il s'agit d'un folio de tropaire, XII/XIIIème siècle, d'Italie du Nord.
Le répertoire transmis est particulièrement intéressant, avec des pièces provenant de la tradition de la péninsule ibérique, des chants rares, de nombreuses variantes et un doute sur une addition notée sans texte...
Recto
Tr. O deitas patris ser[vorum …] laudes
Benedictus qui venit in nomine domini. Osanna
Ce trope est connu dans deux manuscrits catalans :
- Vic, Biblioteca Capitular, Ms 105
- Paris, BNF, NAL 495
Vient ensuite une prose d’Osanna : « Clangat hodie vox » (AH 47, 341), comme le trope précédent cette pièce est connue dans des manuscrits de la péninsule ibérique, mais aussi d’Aquitaine et dans le manuscrit 135 de la bibliothèque de l’Arsenal (Sarum, XIIIème S.).
Nous n’avons pas trouvé de témoins donnants le même verset 1b.
AH 47, 341 Fragment
1a Clangat hodie vox nostra Clangat hodie vox nostra
melodum symphonia, melodum symphonia
1b Instant annua iam quia Simul ad alta contio
preclara sollemnia. carmina voce sona
2a Personet nunc tinnula Personet nunc tinnula
harmoniae organa armonie organa
musicorum chorea musicorum chorea
2b Tonorum quam dulcia Sonorum quam dulcia
alternatim concrepet ; alternatim concrepent
necne modulamina! necne modulamina
3a Diapason altisona Diapason altissona
per vocum discrimina per vocum discrimina
tetracordis figurarum alta
conscendens culmina
3b Sustollat nostra carmina
ad caeli fastigia
hymnis angelicis ymnis angelicis
coherenda patri melodia, coerentia pari melodia
4a Quo nos mereamur ampla Quo nos mereamur anpla
capere promissa, capere promissa
4b Sine fruituri meta Sine fruituri [meta
anctorum gloria, anctoru]m gloria
5 Ad quorum collegia Ad quorum collegia
pia nos ducant merita pia nos [d]ucant merita
in excelsis. in excelsis
Au bas de la page a été ajoutée une hymne, post-baptismale, rare que l’on trouve noté dans le manuscript Modena I-MOd O.I.13. : Audite voces ymni vos qui estis (AH 23, 31)
AH 23, 31 |
Fragment |
1. Audite vocem hymni |
1. Audite voces ymni |
|
2. Beati mundo corde |
2. Currite sicut cervi |
3. Currite sicut cervi |
3. Donatur nobis signum |
4. Donatur nobis signum |
|
5. Impreso singno crucis
6. Factum in frunte signum |
4. Gaudete baptizati, |
7. Gaudete baptizati |
5. Kandidati jam estis, |
8. Ysopo emendate |
6. Mandate corda vestra, |
|
7. Ex Aegypto venerunt, |
9. Virtues cognoverunt |
8. Gloria tibi, Christe, |
|
Verso
Les tropes suivant sont bien connus dans la tradition italienne, encore une fois nous pouvons remarquer quelques variantes
AH 47, 363 |
Fragment |
|
Sanctus Sanctus Sanctus Dominus Deus Sabbaoth |
1 a. Hosanna, Hagie, |
Osanna Agye |
|
In excelsis Benedictus qui venit in nomine Domini. |
1 b. Adiuva, libera, |
Adiuva libera |
2 a. Quos creatos |
Quos creatos |
2 b. Paradisi |
Paradisi |
3 a. Cherubin quo iungi |
Cherubin ad iuncti |
Enfin, en mage inférieure, une main plus tardive à ajouté une pièce sans texte. Certain éléments de cette addition pourrais faire penser à une deuxième voix pour une polyphonie : en particulier ce passage :
Replies